Przychody wolne od podatku

1. Zwolnienie z podatku dochodowego przychodów osiąganych przez osoby, które nie ukończyły 26 roku życia

Art. 21 ust 1 pkt 148 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8, otrzymane przez podatnika do ukończenia 
26. roku życia, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85.528 zł.
Z treści powyższego przepisu wynika, iż powyższym zwolnieniem objęte są przychody uzyskane:

1. ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy;
2. z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8, czyli przychody z tytułu wykonywania     usług, na podstawie umowy zlecenia, uzyskiwane wyłącznie od:
   a) osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
   b) właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością,
   c) przedsiębiorstwa w spadku.

Zwolnienie przysługuje niezależnie od liczby zawartych umów, a tym samym nie ma tu również ograniczenia co do liczby płatników (podmiotów), od których podatnik uzyskuje przychody. Jednakże w takim przypadku problem stanowi określenie momentu, w którym zostanie przekroczona kwota 85.528 zł. 
Według art. 21 ust. 39 ustawy o pdof przy obliczaniu kwoty przychodów podlegających zwolnieniu od podatku na podstawie ust. 1 pkt 148 nie uwzględnia się przychodów podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym, przychodów zwolnionych od podatku dochodowego oraz przychodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W związku z tym przedmiotowe zwolnienie nie ma zastosowania do przychodów z:

• umów zlecenia zawartych z osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej,
• pozarolniczej działalności gospodarczej, w tym z umów zlecenia zawieranych w ramach tej działalności,
• umów o dzieło,
• umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zwolnienie nie obejmuje także przychodów opodatkowanych zryczałtowanym podatkiem, o których jest mowa w:

• art. 30 ust. 1 ustawy o pdof, w tym:
  a) z umów zlecenia z zawartych z osobą niebędącą pracownikiem płatnika, gdy kwota należności nie przekracza 200 zł; do tych przychodów nadal stosuje się zryczałtowaną stawkę 17% (pkt 5a),
  b) z tytułu odpraw lub odszkodowań za skrócenie okresu wypowiedzenia umowy o pracę, podlegających opodatkowaniu stawką 70% (pkt 16);
• art. 29 ust. 1 ustawy o pdof, w tym z umów zlecenia zawartych przez nierezydentów.

Zwolnienie jest limitowane, a limit dotyczy wysokości przychodów. 
Ponieważ przepisy powyższego zwolnienia weszły w życie 1 sierpnia 2019 r., limit  jest on niższy w 2019 r. i wynosi 35 636,67 zł i będzie miał zastosowanie do przychodów uzyskanych od tego dnia. 
Od 1 stycznia 2020 r. roczny limit będzie wynosił 85 528 zł i dotyczyć będzie  przychodów łącznie z wszystkich tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o pdof.
Zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 ustawy o pdof Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. Oznacza to, że zwolnienie obejmuje zarówno świadczenia pieniężne, jak i niepieniężne, czyli przy wyliczaniu kwoty przychodu należy również uwzględniać wartość świadczeń w naturze.
Przy obliczaniu limitu nie bierzemy pod uwagę:

• przychodów opodatkowanych zryczałtowanym podatkiem dochodowym, bowiem     przychody te, zgodnie z art. 29 ust. 6 i art. 30 ust. 10 ustawy o pdof, nie są objęte tym     zwolnieniem,
• innych przychodów podlegających opodatkowaniu (np. z umowy o dzieło, 
• z pozarolniczej działalności gospodarczej),
• przychodów zwolnionych od podatku na podstawie innych przepisów,
• przychodów, od których zaniechano poboru podatku na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej.

Zwolnienie przychodu z opodatkowania podatkiem dochodowym przysługuje do ukończenia 26 roku życia. Decyduje wiek podatnika na moment uzyskania przychodu.
Momentem uzyskania przychodu jest według art. 11 ust. 1 ustawy o pdof dzień otrzymania przychodu lub postawienia go o dyspozycji podatnika. Jeżeli podatnik uzyska przychód przed ukończeniem 26 lat, to przychód ten korzysta ze zwolnienia pod warunkiem, że nie przekroczył on kwoty limitu, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148. Natomiast w przypadku gdy wypłata nastąpi po dniu 26 urodzin podatnika, to płatnik będzie musiał  obliczyć i pobrać zaliczkę na podatek dochodowy.
Wiek podatnika ustala się uwzględniając pełną datę urodzenia czyli dzień, miesiąc i rok, a nie tylko miesiąc lub rok.

Przykład 1
Pracownik otrzymał wynagrodzenie w dniu swoich 26 urodzin. Czy uzyskany przez niego przychód korzystać będzie ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych? 

Odpowiedź
Wypłata wynagrodzenia w dniu 26 urodzin pracownika podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Zgodnie z treścią art. 112 Kodeksu cywilnego termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca. Jednakże przy obliczaniu wieku osoby fizycznej termin upływa z początkiem ostatniego dnia.
W przypadku przychodów uzyskiwanych od 1.08.2019 r. do 31.12.2019 r. podatnicy mieli dwie możliwości:

• zastosować zwolnienie dopiero w zeznaniu podatkowym, składanym za 2019 rok, lub
• skorzystać z niego już w trakcie roku, składając pracodawcy oświadczenie, że uzyskane od niego w okresie od 1 sierpnia 2019 r. do 31 grudnia 2019 r. przychody z tytułów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o pdof, będą w całości zwolnione z podatku na podstawie tego przepisu.

Pracodawca jako płatnik, otrzymując takie oświadczenie, jest zwolniony z obowiązku poboru zaliczek na podatek dochodowy od przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, chyba że przekroczy on kwotę zwolnioną z podatku (35 636,67 zł) lub pracownik ukończy 26 rok życia. 
Od roku 2020 oświadczenie takie nie będzie potrzebne, bowiem pracodawca zatrudniając osobę, która nie ukończyła 26 lat automatycznie nie będzie pobierał zaliczek na podatek dochodowy do momentu ukończenia przez nią 26 roku życia lub przekroczenia kwoty 85 528 zł. Podatnik może natomiast złożyć wniosek 
o niestosowanie zwolnienia. Wówczas płatnik będzie potrącał i wpłacał do zaliczki na ogólnych zasadach. 
Przychody objęte zwolnieniem z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 updof, nie zostały zwolnione ze składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. 

2. Zwolnienie z podatku dochodowego dochodów osiąganych przez osoby prawne, które zostały przeznaczone na ich działalność statutową oraz dochody takich osób prowadzone w szczególnych warunkach

W art. 17 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ustawodawca przewidział zwolnienia przedmiotowe od podatku dochodów osiąganych przez podmioty niebędące przedsiębiorcami:

1. których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego – w części przeznaczonej na te cele;
2. dochody kościelnych osób prawnych:
   a) z niegospodarczej działalności statutowej; w tym zakresie kościelne osoby prawne nie mają obowiązku prowadzenia dokumentacji wymaganej przez przepisy Ordynacji podatkowej, 
   b) z pozostałej działalności – w części przeznaczonej na cele: kultu religijnego, oświatowo-wychowawcze, naukowe, kulturalne, charytatywno-opiekuńcze oraz na konserwację zabytków, prowadzenie punktów katechetycznych, inwestycje sakralne w zakresie: budowy, rozbudowy i odbudowy kościołów oraz kaplic, adaptację innych budynków na cele sakralne, a także innych inwestycji przeznaczonych na punkty katechetyczne i zakłady charytatywno-opiekuńcze; 
3. dochody jednostek organizacyjnych Ochotniczej Straży Pożarnej – w części przeznaczonej na cele statutowe; w tym zakresie jednostki te nie mają obowiązku prowadzenia dokumentacji wymaganej przez przepisy Ordynacji podatkowej;
4. dochody Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych 
   – w części przeznaczonej na cele statutowe, z wyłączeniem działalności gospodarczej;
5. dochody spółek, których udziałowcami (akcjonariuszami) są wyłącznie organizacje działające na podstawie ustawy – Prawo o stowarzyszeniach, a których celem statutowym jest działalność wymieniona w pkt 4 – w części przeznaczonej na te cele oraz przekazanej na rzecz tych organizacji; 
6. dochody organizacji pożytku publicznego, o których mowa w przepisach o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie – w części przeznaczonej na działalność statutową, z wyłączeniem działalności gospodarczej; 

Działalność pożytku publicznego nie jest działalnością gospodarczą, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo...