Przekazanie egzemplarzy autorskich przez wydawcę - skutki podatkowe w PIT

ODPOWIEDŹ

Otrzymanie przez autora-twórcę tzw. egzemplarzy autorskich nie jest traktowane przez organy podatkowe jako dowód na wykonanie umowy wydawniczej zgodnie z jej treścią. Autor – twórca uzyskuje w takim przypadku (niezależnie od ilości egzemplarzy) przychód ze świadczeń nieodpłatnych, który należy wycenić wedle cen rynkowych, a na wydawcy ciążą obowiązki płatnika w podatku dochodowym od osób fizycznych (z tytułu zaliczki). Otrzymanie egzemplarzy jak i honorarium autorskiego należy rozumieć jako przychód z tytułu praw autorskich, gdzie możliwe jest zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów.

UZASADNIENIE

W praktyce wydawnictw ogólnokrajowych lub uczelnianych przyjęło się przekazywanie autorom wydanych publikacji, kliku a nawet kilkudziesięciu egzemplarzy. Nie jest to zresztą tylko i wyłącznie przyjęty w tej branży zwyczaj, ale także na podstawie art. 63 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 4 lutego 1994 r., regulacja nakazująca takie zachowanie wydawnictwa. Jak wskazuje przywołany artykuł: „Jeżeli umowa obejmuje sporządzenie egzemplarzy przeznaczonych do udostępnienia publiczności, twórcy należą się egzemplarze autorskie w liczbie określonej w umowie” (tu: umowie wydawniczej łączącej twórcę – autora publikacji z wydawnictwem).

We wskazanym przepisie należy zwrócić szczególną uwagę na sformułowanie: „przeznaczonych do udostępnienia publiczności”. Wskazane sformułowanie należy rozumieć następująco:

• Po pierwsze, oznacza to np. książki, które będą podlegać sprzedaży lub też zostaną przeznaczone w ograniczonym nakładzie do korzystania w czytelniach lub bibliotekach uniwersyteckich (z tym drugim rodzajem udostępnienia mamy do czynienia w szczególności w przypadku wydawanych książek habilitacyjnych przez wydawnictwa uniwersyteckie – często nie podlegają one sprzedaży ogólnokrajowej).

• Po drugie, niekiedy zdarza się, że uczelnie wyższe otrzymują zamówienia na opracowania naukowe, które są zlecane np. przez przedsiębiorstwa sektora komercyjnego lub też przemysł zbrojeniowy. W takim przypadku wskazany powyżej artykuł 63 ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych nie znajduje już zastosowania, co wynika z obiektywnych warunków zachowania tajemnicy.

Omawiane w poradzie zagadnienie dotyczyć będzie zatem zasadniczo dwóch rodzajów przypadków:

• a) umowy autora książki z wydawnictwem zakładu, w którym pracuje (głównie uczelnie wyższe, muzea, instytuty specjalistyczne, firmy doradcze),

• b) umowy autora książki z wydawnictwem ogólnokrajowym.

Niekiedy wydawnictwa mają wątpliwości czy przekazanie egzemplarzy autorskich (nawet jednego egzemplarza) należy uznać za świadczenie w naturze na rzecz autora książki, a zatem wyliczyć przychód ze świadczeń nieodpłatnych. Wydawnictwa różnego typu podnoszą następujące argumenty mające wykazać brak obowiązku podatkowego z tegoż tytułu:

• przekazanie egzemplarza autorskiego ma stanowić potwierdzenie wyk...