Zasady zatrudnienia małoletniego

ODPOWIEDŹ
Przedsiębiorca może zatrudnić na umowę zlecenie osobę w wieku 17 lat. Warunkiem jest jednak uzyskanie zgody przedstawiciela ustawowego tej osoby, a zatem rodzica lub opiekuna prawnego. 

Jeżeli zatrudniana osoba małoletnia jest uczniem, to z tytuły umowy cywilnoprawnej nie będzie podlegać ubezpieczeniom społecznym ani zdrowotnemu. Jeżeli jednak nie posiada statusu ucznia, wówczas z tytułu umowy zlecenia będzie podlegać obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i zdrowotnemu, a dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu. 

Od 2019 roku obowiązuje ulga tzw. zwolnienie z PIT dla młodych, która  polega na zwolnieniu z obowiązku opłacania zaliczek na podatek dochodowy od określonej grupy osób. 

UZASADNIENIE
Zawarcie umowy zlecenia z 17-latkiem jest możliwe, lecz do ważności umowy niezbędna jest zgoda jego rodzica (opiekuna prawnego). Zgoda może być wyrażona nie tylko w formie pisemnej, ale poprzez jakiekolwiek zachowanie w sposób dostateczny ją uzasadniające.

Osoba, która ukończyła 17. rok życia, jest osobą ograniczoną w zdolności do czynności prawnych (art. 15 Kodeksu cywilnego). W szczególnych przypadkach osoba w wieku 17 lat może być jednak pozbawiona całkowicie czynności prawych lub posiadać pełną zdolność do czynności prawnych:
1)  zgodnie z art. 13 Kodeksu cywilnego osoba, która ukończyła lat 13, może być ubezwłasnowolniona całkowicie, jeżeli wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, nie jest w stanie kierować swym postępowaniem; 
o ubezwłasnowolnieniu całkowitym orzeka sąd; osoby ubezwłasnowolnione całkowicie nie mają zdolności do czynności prawnych (art. 12 Kodeksu cywilnego)
2)  zgodnie z art. 10 ust. 2 w zw. z art. 11 Kodeksu cywilnego przez zawarcie małżeństwa małoletni uzyskuje pełnoletność. Nie traci jej w razie unieważnienia małżeństwa; pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się zaś z chwilą uzyskania pełnoletności.

Zgodnie z art. 17 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, do ważności czynności prawnej, przez którą osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych zaciąga zobowiązanie lub rozporządza swoim prawem, potrzebna jest zgoda jej przedstawiciela ustawowego.

Przepisem szczególnym jest art. 22 § 3 Kodeksu pracy, który wskazuje, że osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych może bez zgody przedstawiciela ustawowego nawiązać stosunek pracy oraz dokonywać czynności prawnych, które dotyczą tego stosunku.

Jednakże gdy stosunek pracy sprzeciwia się dobru tej osoby, przedstawiciel ustawowy za zezwoleniem sądu opiekuńczego może stosunek pracy rozwiązać. W przedstawionej sytuacji nie mówimy jednak o zatrudnieniu pracowniczym, lecz o umowie prawa cywilnego.

Wyjątki zawier...