Umorzona wierzytelność jako przychód

ODPOWIEDŹ

Tak, u dłużnika umorzenie zobowiązania powoduje powstanie przychodu podlega- jącego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 6 updof i art. 12 ust. 1 pkt 3 updop. 

UZASADNIENIE

Umorzenie jest zwolnieniem dłużnika z długu uregulowanym w kodeksie cywilnym. Wierzyciel nie może jednak podjąć takiej decyzji jednostronnie. W myśl art. 508 ustawy z 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16 poz. 93 z późn. zm.), zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik przyjmuje zwolnienie. Konieczna jest więc zgoda dłużnika. Zwolnienie z długu wywołuje skutki na gruncie zarówno ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (zwanej dalej updof), jak i ustawy o podatku dochodowym od osób  prawnych  (zwanejdalej  updop)  i  to  zarówno  w  odniesieniu do wierzyciela, jak i dłużnika. U dłużnika umorzenie zobowiązania powoduje powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 6 updof i art. 12 ust. 1 pkt 3 updop. Z kolei po stronie wierzyciela kwota umorzonej wierzytelności będzie stanowiła koszt uzyskania przychodów zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 20 updof oraz art. 12 ust. 1 pkt 25 lit. a updop (o ile została ona uprzednio zaksięgowana jako należny przychód). Warto podkreślić, iż umorzenie wierzytelności może obejmować nie tylko należność główną ale także odsetki. W tym momencie należy wskazać że, brak jest zgodnego stanowiska co do powstania przychodu z tytułu umorzenia bądź przedawnienia należności z tytułu odsetek. Powstaje bowiem pytanie czy w takiej sytuacji znajdzie zastosowanie art. 12 ust. 1 pkt 3 updop i odpowiednio art. 14 ust. 2 pkt 6 updof , które wskazują, iż przychodem są również wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych kredytów (pożyczek),  z  wyjątkiem  umorzonych  pożyczek  z  Funduszu Pracy. 

Zdaniem redakcji należy uznać, że odsetki są przychodem, tylko gdy zostaną faktycznie otrzymane przez wierzyciela. Zatem ich umorzenie bądź przedawnienie nie skutkuje powstaniem przychodu. Stanowisko takie potwierdzają zarówno interpretacje organów podatkowych jak i orzeczenia sądów administracyjnych. Przykładowo, w interpretacji indyw...