Transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi

Sprawdź również portal dla księgowych: Doradca Księgowego i dowiedz się więcej!

ODPOWIEDŹ

W przypadku spółek powiązanych zarówno kapitałowo jak i osobowo, nie istnieją prawne przeciwwskazania do zawierania między nimi transakcji handlowych. Oznacza to, że w wyniku zawarcia transakcji pomiędzy takimi spółkami powstałe przychody będą przychodami podatkowymi, a poniesione koszty kosztami uzyskania przychodów w przypadku spełnienia przesłanek z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zarówno w Kodeksie spółek handlowym jak i  w Kodeksie cywilnym nie ma przepisu, który zabraniałby wprost reprezentowania przy zawarciu umowy dwóch spółek przez tę samą będącą członkiem zarządu lub wspólnikiem uprawnionym do reprezentacji. W każdym przypadku, gdy te same osoby reprezentują jednocześnie dwie spółki (lub więcej) należy sprawdzić czy z treść czynności prawnej nie wynika, iż możliwe jest naruszenie interesów którejkolwiek z tych spółek.

UZASADNIENIE

Kodeks spółek handlowych rozróżnia dwa rodzaje spółek:

1. spółki osobowe, do których należą spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa i spółka komandytowo-akcyjna oraz
2. spółki kapitałowe, do których należą spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna.

Z chwilą wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego spółka kapitałowa nabywa osobowość prawną.

Czym jest osobowość prawna? To cecha podmiotu, nadawana mu przez przepisy Kodeksu cywilnego albo przez inne ustawy, pozwalająca przyjąć pewnego rodzaju fikcję prawną, według której daną jednostkę można uznać za odrębną osobę tzw. osobę prawną, posiadającą zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych. Zgodnie z art. 33 Kodeksu cywilnego osobowość prawną posiada Skarb Państwa oraz jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną. Osobowość prawną jednostka organizacyjna uzyskuje z chwilą wpisu do odpowiedniego rejestru, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.

Raz uzyskana osobowość prawna stanowi o istnieniu danej osoby prawnej. Jej utrata następuje z chwilą wykreślenia osoby prawnej z odpowiedniego rejestru, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Utrata osobowości prawnej jest jednoznaczna z zakończeniem istnienia osoby prawnej.

Z powyższego wynika zatem że każda spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wpisana do krajowego rejestru sądowego jest osobą prawną, a tym samy może stać się podmiotem praw i obowiązków w związku z tworzeniem, zmianą lub znoszeniem stosunków prawnych poprzez np. dokonywanie określonych czynności prawnych (umów).

Kodeks spółek handlowych zawiera definicję spółki dominującej, zgodnie z którą ze spółką handlową mamy do czynienia w przypadku, gdy spółka:

1. dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik albo użytkownik, bądź w zarządzie innej spółki kapitałowej (spółki zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
2. jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków zarządu innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
3. jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków rady nadzorczej innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
4. członkowie jej zarządu stanowią...