Skutki podatkowe wypowiedzenia przez wspólnika udziału w spółce cywilnej

ODPOWIEDŹ

Wypowiedzenie przez wspólnika udziału w spółce cywilnej może skutkować powstaniem zobowiązania podatkowego po stronie występującego wspólnika. Jeżeli spółka cywilna prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, wystąpienie wspólnika z tej spółki rodzi obowiązek sporządzenia i wpisania do tej księgi spisu z natury. Spis z natury sporządzony na dzień wystąpienia wspólnika ze spółki cywilnej, która prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, będzie stanowił podstawę do obliczenia dochodu uzyskanego przez poszczególnych wspólników w tej spółce od początku roku podatkowego.

Dodatkowo wspólnicy spółki cywilnej muszą również sporządzić wykaz składników majątku na dzień wystąpienia wspólnika. W przypadku otrzymania niepieniężnych składników majątku, przychód zaliczany do przychodów z działalności gospodarczej nie wystąpi, aż do momentu ich zbycia. Zasady opodatkowania wystąpienia wspólnika są takie same także, gdy spółkę tworzą osoby ze sobą spokrewnione. Wystąpienie wspólnika ze spółki cywilnej nie będzie skutkować powstaniem obowiązku w podatku od czynności cywilnoprawnych.

UZASADNIENIE

Umowa spółki jest umową prawa cywilnego, zgodnie z którą wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów – art. 860 § 1 Kodeksu cywilnego. Dla zawarcia umowy spółki cywilnej konieczne jest współdziałanie co najmniej dwóch wspólników. Wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności rzeczy lub innego prawa albo na świadczeniu usług – art. 861 § 1 k.c. Wspólnik może wypowiedzieć swój udział w spółce cywilnej na zasadach określonych w art. 869 k.c. Wypowiedzenie umowy spółki cywilnej przez wspólnika nie skutkuje jej rozwiązaniem o ile wspólników spółki było więcej niż dwóch. W myśl art. 871 k.c. wspólnikowi występującemu ze spółki zwraca się w naturze rzeczy, które wniósł do spółki do używania oraz wypłaca w pieniądzu wartość jego wkładu oznaczoną w umowie spółki, a w przypadku braku takiego oznaczenia – wartość jaką miał ten wkład w chwili wniesienia. Nie ulega zwrotowi wartość wkładu polegającego na świadczeniu usług albo na używaniu przez spółkę rzeczy należących do wspólnika. Ponadto występującemu wspólnikowi wypłaca się w pieniądzu taką część wspólnego majątku pozostałego po odliczeniu wartości wkładów wszystkich wspólników, jaka odpowiada stosunkowi, w którym występujący wspólnik uczestniczył w zyskach.

Należy podkreślić, że wspomniany przepis jest przepisem względnie obowiązującym, co oznacza, że wspólnicy mogą w umowie określić odmienne zasady rozliczenia wspólnika występującego ze spółki. Wspólnicy mogą w umowie stwierdzić, iż w przypa...