Różnice kursowe w przypadku podzielonych płatności

ODPOWIEDŹ

O zasadach zaliczania wpłat dokonywanych przez kontrahentów za sprzedane towary lub usługi strony mogą zdecydować w umowach zawartych między sobą. W przypadku gdy brak jest takiej umowy lub w umowie nie określono reguł dokonywania zaliczania wpłat, wówczas zastosowanie znajdą zasady określone w art. 451 Kodeksu cywilnego. Jeżeli kontrahent, który ma względem tego samego przedsiębiorcy kilka długów tego samego rodzaju (np. kilka długów pieniężnych) i wskazał przy spełnieniu świadczenia, który dług reguluje, przedsiębiorca jest takim wyborem kontrahenta związany, co oznacza, że nie może on zaliczyć dokonanej wpłaty na inny dług.

Jeżeli natomiast kontrahent mający kilka długów dokonuje wpłaty, która nie wystarcza na pokrycie ich wszystkich i nie wskazuje sposobu w jaki ma ona zostać zaliczona, wyboru zaliczenia wpłaty przechodzi na przedsiębiorcę. W przypadku częściowej zapłaty za fakturę wystawioną w walucie obcej różnice kursowe należy rozliczyć od faktycznie otrzymanej zapłaty. Różnice kursowe będą zatem powstawać za każdym razem, gdy będzie płacona część kwoty wykazanej na fakturze.

UZASADNIENIE

Dokonując zapłaty w postaci przelewu kontrahent w tytule przelewu co do zasady określa z jakiego tytułu jest to zapłata - zapłata za fakturę nr ... z dnia … . W przypadku gdy takiego określenia nie dokona o zasadach zaliczania wpłat dokonywanych przez kontrahentów za sprzedane towary lub usługi strony mogą zdecydować w umowach zawartych między sobą. Tego rodzaju postanowienia można spotkać w rozbudowanych umowach regulujących zasady współpracy pomiędzy kontrahentami. Strony mogą w nich postanowić, że np. wpłaty zawsze będą zaliczane w pierwszej kolejności na poczet najstarszego należności, nie pozostawiając w tym zakresie pola wyboru wpłacającemu. Tego rodzaju postanowienia mają pierwszeństwo przed zasadami z Kodeksu cywilnego.

A co w przypadku gdy brak jest takiej umowy lub w umowie nie określono reguł dokonywania zaliczania wpłat. Wówczas zastosowanie znajdą zasady określone w art. 451 Kodeksu cywilnego. W myśl tego przepisu dłużnik mający względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju może przy spełnieniu świadczenia wskazać, który dług chce zaspokoić. Jednakże to, co przypada na poczet danego długu, wierzyciel może przede wszystkim zaliczyć na związane z tym długiem zaległe należności uboczne oraz na zalegające świadczenia główne (§ 1). Jeżeli dłużnik nie wskazał, który z kilku długów chce zaspokoić, a przyjął pokwitowanie, w którym wierzyciel zaliczył otrzymane świadczenie na poczet jednego z tych długów, dłużnik nie może już żądać zaliczenia na poczet innego długu (§ 1). Z powyższego przepisu wynika zatem, że jeżeli kontrahent, który ma względem tego samego przedsiębiorcy kilka długów tego samego rodzaju (np. kilka długów pieniężnych) i wskazał przy spełnieniu świadczenia, który dług reguluje, przedsiębiorca jest takim wyborem kontrahenta związany, co oznacza, że nie może on zaliczyć dokonanej wpłaty na inny dług.

Jeżeli kontrahent mający kilka długów dokonuje wpłaty, która nie wystarcza na pokrycie ich wszystkich i nie wskazuje sposobu w jaki ma ona zostać zaliczona, w takiej sytuacji prawo wyboru zaliczenia wpłaty przechodzi na przedsiębiorcę. Dokonany przez przedsiębiorcę sposób zaliczenia dokonanej wpłaty będzie wiążący dla kontrahenta w sytuacji, gdy przyjmie on pokwitowanie, w którym przedsiębiorca zaliczył otrzymane świadczenie na poczet jednego z tych długów. Wówczas kontrahent nie może już...