Umorzenie naliczonych odsetek z tytułu nieterminowych płatności a przychód podatkowy

ODPOWIEDŹ

Umorzone odsetki, naliczone przez wierzyciela z tytułu nieterminowych płatności, są nieodpłatnym przysporzeniem, skutkującym wymiarem finansowym w postaci przychodu podatkowego.

UZASADNIENIE

Ustalając, czy określone zdarzenie będzie skutkowało powstaniem przychodu podatkowego, należy odnieść się do regulacji zawartych w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej updop), w którym ustawodawca precyzuje rodzaje przychodów. W sytuacji zaistnienia zdarzenia, polegającego na umorzeniu przez wierzyciela odsetek od nieterminowych płatności, co do którego Państwa Spółka jako dłużnik powzięła wątpliwość - czy powinna rozpoznać przychód podatkowy, zastosowanie znajdzie przepis art. 12 ust. 1 pkt 2updop. W regulacji tej ustawodawca zawarł, iż z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, przychodem jest w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (…).

Z powyższego wynika, iż przychodem podatkowym są m.in. „nieodpłatne świadczenia”. Co prawda, ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje takiego pojęcia, jednakże w orzecznictwie ugruntował się pogląd, iż w prawie podatkowym pojęcie to ma szerszy zakres niż w cywilnym. Takie stanowisko przyjął NSA w uchwale z dnia 18 listopada 2002 r. Sygn. Akt. FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r. Sygn. Akt II FPS 1/06, stwierdzając, że nieodpłatnym świadczeniem objęte są wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku, mające konkretny wymiar finansowy.

Zdaniem redakcji bezsprzecznym jest, że Państwa Spółka, będąc zwolnioną przez swego wierzyciela z zapłaty odsetek, uzyskała konkretną korzyść - w postaci zmniejszenia zobowiązania. A kolejno, jako zdarzenie wypełniające powszechnie przyjętą definicję nieodpłatnego świadczenia, wartość umorzonych odsetek Spółka winna uwzględnić w przychodach podatkowych.

Zaznaczyć należy, iż co prawda updop, w art. 12 ust. 4 pkt 2 oraz w art. 16 ust. 1 pkt 11, odnosi się wprost do zdarzeń związanych nieotrzymaniem lub niezapłaceniem odsetek, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów), uzależniając odpowiednio powstanie przychodu - od otrzymania odsetek i możliwość zaliczenia ich do kosztów uzyskania przyc...