Granice swobody uznania administracyjnego według orzecznictwa NSA

DOCHODOWY NA BIEŻĄCO, TRZEBA WIEDZIEĆ

Osoba fizyczna, która przyjęła spadek z dobrodziejstwem inwentarza przejęła także zaległości podatkowe. Spadek nie jest duży - stanowi mieszkanie, które jest jedynym lokum dla osoby fizycznej. Ze względu na bardzo niską emeryturę oraz duże wydatki na leki podatnik wystąpił o umorzenie zaległości podatkowej i odsetek powstałych w wyniku spadkobrania. Naczelnik US odmówił umorzenia i wskazał, że podatnik powinien był ocenić czy jest w stanie zapłacić zaległości po spadkodawcy już w momencie przyjmowania spadku. Czy organ podatkowy w ramach takiej decyzji uznaniowej nie ma żadnych granic i kryteriów swojej dowolności?

Przez długi czas przyjmowano, że jeżeli organ podatkowy prawidłowo przeprowadził postępowanie podatkowe (np. zebrał wyczerpujący materiał w sprawie), to sąd administracyjny nie miał prawa ingerować w rozstrzygnięcie (np. uznanie administracyjne). W ostatnim czasie NSA coraz częściej wskazuje, że organy podatkowe powinny w tego typu sytuacjach bazować na kryterium sprawiedliwości, np. uwzględniać sytuację, w której decyzja odmowna mogłaby obciążyć człowieka (podatnika) długiem skarbowym niemożliwym nigdy do spłacenia.  

UZASADNIENIE
Na wstępie należy wskazać, iż sądy administracyjne nie zajmują się rozstrzyganiem sporów na takich samych zasadach jak np. sądy karne czy sądy cywilne. Istotą działalności sądu administracyjnego jest tzw. sądowa kontrola decyzji administracyjnej, co oznacza w praktyce że sąd tego typu bada co do zasady czy organ administracyjny (np. naczelnik US) prowadził prawidłowo postępowanie, którego efektem było wydanie decyzji administracyjnej. Nie ma natomiast co do zasady możliwości podważania samego rozstrzygnięcia, szczególnie gdy bazuje ono na tzw. uznaniu administracyjnym. 
Instytucja uznania administracyjnego polega z kolei na tym, że to organ administracji publicznej (tu: naczelnik US) decyduje samo...

 

Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 12 papierowych oraz cyfrowych wydań magazynu"
  • Dostęp online do aktualnych i archiwalnych wydań czasopisma oraz dostęp do dodatkowych materiałów
  • Nielimitowane konsultacje
  • ...i wiele więcej!

Przypisy