Zasady rozliczenia transakcji w trakcie zawieszonej działalności gospodarczej

ODPOWIEDŹ

Za datę powstania przychodu z działalności gospodarczej uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności.

W powyższej sytuacji nie ma zatem znaczenia, iż kontrahent nie uregulował należności, nie ma znaczenia również, iż przedsiębiorca stosuje kasową zasadę w zakresie podatku od towarów i usług. Przychody należne w roku 2016 winny być rozliczone w zeznaniu rocznym za 2016 rok. W sytuacji przedstawionej przez Czytelnika bez znaczenia jest również, że przedsiębiorca zawiesił działalność od kwietnia 2017 roku, bowiem podatnik, który zawiesił działalność gospodarczą ma obowiązek złożenia zeznania za rok podatkowy w ustawowym terminie.

Zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 22 updof kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Natomiast za datę poniesienia kosztu w przypadku podatników prowadzących PKPiR uznaje się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.

UZASADNIENIE

Co do zasady zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (zwanej dalej updof), przychodem z działalności gospodarczej są przychody należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług. Natomiast za datę powstania przychodu z działalności gospodarczej uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności.

Z analizy powyższych zapisów jednoznacznie wynika, że przychody z działalności gospodarczej określane są w oparciu o tzw. metodę memoriałową. Powyższe oznacza, że przychód powstaje w momencie wydania towaru lub wykonania usługi i bez znaczenia pozostaje fakt zapłaty należności przez odbiorcę usługi. Brak zapłaty należności przez kontrahenta nie będzie zwalniać przedsiębiorcy z obowiązku zapłaty podatku dochodowego od tej należności.

Przytoczone wyżej zasady nie będą mały zastosowania do usług rozliczanych w okresach rozliczeniowych. Zgodnie z art. 14 ust. 1e jeżeli strony ustalą, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku. W takiej sytuacji data wystawienia faktury nie ma wpływu na moment powstania przychodu.

Dodatkowo ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym wskazał, iż część przychodów rozpoznawana jest faktycznie na zasadach kasowych, czyli w dacie fizycznego otrzymania zapłaty. Nie mniej jednak zasadę tę stosuje się w przypadkach otrzymania przychodów z działalności, do których nie znajdują zastosowania przepisy, o których mowa powyżej. (np. kary umowne, odszkodowania, odsetki za zwłokę czy dofinansowania, dotacje refundacje) – w tych sytuacjach za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Biorąc pod uwagę powyższe, należałoby uznać, iż w sytuacji przedstawionej przez czytelnika, nie ma znaczenia, iż kontrahent nie uregulował należności, nie ma znaczenia również, iż przedsiębiorca s...