Skutki podatkowe wniesienia wkładów w spółce - II część

WAŻNE TEMATY

W części pierwszej, poświęconej problematyce skutków podatkowych wniesienia wkładów do spółek prezentowaliśmy Państwu rodzaje i zasady tworzenia spółek funkcjonujących w polskiej rzeczywistości gospodarczej. Przedstawiliśmy również skutki podatkowe wniesienia tych wkładów w zakresie podatku dochodowego. Jak można zauważyć prawidłowość rozliczenia na gruncie ustawy o podatku dochodowym zależy od rodzaju spółki oraz formy wniesienia wkładu. Zawarte w przepisach podatkowych uregulowania dotyczące tej tematyki są na tyle skomplikowane, że powstają wątpliwości co do ich zastosowania. Dlatego też w niniejszym opracowaniu przedstawione zostaną przykłady opodatkowania podatkiem dochodowym objęcia udziałów w spółce poprzez wniesienia wkładów przez wspólników.

Warto również podkreślić, że problematyka wniesienia wkładów do spółek zarówno kapitałowych jak i osobowych nie ogranicza się tylko do podatku dochodowego. Wniesienie wkładów w następstwie zawartej umowy spółki skutkuje również powstaniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych. Co do zasady zawarcie umowy spółki skutkować będzie obowiązkiem zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, chyba że przepisy ustawy przewidują zwolnienia przedmiotowe lub podmiotowe dotyczące umowy spółki. Podatkowi podlegać będą również zmiany tych umów, ale tylko w przypadku gdy zamiana ta powoduje podwyższenie podstawy opodatkowania tym podatkiem. Wskazane zagadnienie przedstawimy Państwu w drugiej części niniejszego opracowania.

1. Przykłady opodatkowania podatkiem dochodowym wkładów wnoszonych do spółki

Przykład 1

W celu objęcia udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nowy wspólnik (spółka kapitałowa) wniósł aport w postaci nieruchomości stanowiącej budynek magazynowy. Wartość ewidencyjna (księgowa) budynku wynosi 320.000 zł, a działki na której budynek został wzniesiony wynosi 110.000 zł. W umowie strony określiły, iż wartość wnoszonego wkładu niepieniężnego przez wspólnika, zgodnie z ustalonymi ich wartościami rynkowymi, wynosi 520.000 zł (z czego wartość działki to 170.000 zł). Wartość udziałów objętych przez wspólnika wynosi 430.000 zł. Nadwyżka w kwocie 90.000 zł zostanie przekazana na kapitał zapasowy spółki.

Pytanie

Czy w związku z wniesieniem przez wspólnika w celu objęcia wkładów w spółce z o.o. aportu w postaci powyższej nieruchomości, u wspólnika powstanie obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób prawnych? Jak określić wartość początkową wniesionej nieruchomości dla celów jej amortyzacji?

Odpowiedź

Zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest wartość wkładu określona w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku wartość wkładu określona w innym dokumencie o podobnym charakterze – w przypadku wniesienia do spółki albo do spółdzielni wkładu niepieniężnego w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część; jeżeli jednak wartość ta jest niższa od wartości rynkowej tego wkładu albo wartość wkładu nie została określona w statucie, umowie albo innym dokumencie o podobnym charakterze, przychodem jest wartość rynkowa takiego wkładu określona na dzień przeniesienia własności przedmiotu wkładu niepieniężnego; przepis art. 14 ust. 2 stosuje się odpowiednio. Według art. 14 ust. 2 wartość rynkową, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Natomiast w myśl art. 15 ust. 1j pkt 1 ustawy o pdop w przypadku objęcia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część – na dzień objęcia tych udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni – ustala się koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 7, w wysokości wartości początkowej przedmiotu wkładu, zaktualizowanej zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszonej o dokonaną przed wniesieniem tego wkładu sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1, jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego są środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne.

Zgodnie z powyższymi przepisami podstawę wyliczenia podatku dochodowego od osób prawnych z tytułu objęcia udziałów w zamian za wkład niepieniężny w postaci nieruchomości stanowiącej budynek magazynu wraz z działką, na której posadowiony jest ten budynek wyliczamy odejmując od przychodu stanowiącego wartość wkładu wnoszonego przez udziałowca czyli 520.000 zł koszty jego uzyskania czyli kwotę 430.000 zł. W przypadku przychodu, na jego kwotę składa się zarówno kwota ujęta w kapitale zakładowym spółki, jak i kwota nadwyżki, tzw. agio ujętej w kapitale zapasowym (w przeciwieństwie do podatku od czynności cywilnoprawnych). Natomiast na koszt uzyskania przychodu składa się wartość netto budynku (stanowiąca różnicę pomiędzy wartością początkową a dokonanymi odpisami amortyzacyjnymi) oraz wartość działki (gruntu) na którym budynek ten jest posadowiony. Pomimo, iż art. 16c pkt 1 ustawy o pdop stanowi, iż amortyzacji nie podlegają grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, zwane odpowiednio środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi to stosownie do przytoczonej treści art. 15 ust. 1j pkt 1 uwzględnia się ich wartość w kosztach ponieważ są one środkiem trwałym w rozumieniu przepisów podatkowych.

1) wyliczenie podstawy opodatkowania:

520.000 zł – 430.000 zł = 90.000 zł

Przy zastosowaniu podstawowej stawki podatku z art. 19 ust. 1 pkt 1 czyli 19% wysokość podatku wyniesie 17.100 zł.

2) określenie wartość początkowej wniesionej nieruchomości dla celów jej amortyzacji

Zgodnie z art. 16g ust. 1 pkt 4 ustawy o pdop za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2–14, uważa się w razie nabycia w postaci wkładu niepieniężnego wniesionego do spółki albo spółdzielni – ustaloną przez podatnika, z zastrzeżeniem pkt 4c, na dzień wniesienia wkładu wartość poszczególnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, nie wyższą jednak od ich wartości rynkowej.

Zgodnie z powyższym przepisem wartością początkową budynku magazynu będzie określona w umowie jego wartość rynkowa wynosząca 350.000 zł (tj. 520.000 zł

 

Przykład 2

Członkowie zespołu badawczego w wyniku prowadzonych badań stali się właścicielami prawa majątkowego do własności intelektualnej (know-how) dotyczącej wytwarzania preparatu wykorzystywanego w medycynie. Są oni jednocześnie udziałowcami Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Zamierzają podnieść kapitał zakładowy tej Spółki poprzez utworzenie nowych udziałów, które zostaną objęte w zamian za wkład niepieniężny w postaci opisanych wyżej praw majątkowych.

Pytanie

Czy w wyniku wniesienia do spółki z o.o. wkładu niepieniężnego w postaci know-how i objęciem nowych udziałów w spółce u udziałowców wnoszących powyższy wkład powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Odpowiedź

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się wartość wkładu określoną w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku wartość wkładu określoną w innym dokumencie o podobnym charakterze – w przypadku wniesienia do spółki albo do spółdzielni wkładu niepieniężnego; jeżeli jednak wartość ta jest niższa od wartości rynkowej tego wkładu albo wartość wkładu nie została określona w statucie, umowie albo innym dokumencie o podobnym charakterze, za przychód uważa się wartość rynkową takiego wkładu określoną na dzień przeniesienia własności przedmiotu wkładu niepieniężnego; przepis art. 19 ust. 3 stosuje się odpowiednio. Natomiast według ust. 1e powyższego artykułu nie ustala się przychodu, o którym mowa w ust. 1 pkt 9, jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego do spółki kapitałowej jest komercjalizowana własność intelektualna wniesiona przez podmiot komercjalizujący. Z treści powyższego ustępu wynika zatem, iż odstępuje się od ustalenia przychodu,w przypadku gdy spełnione zostały łącznie poniższe przesłanki:

  • a) wnoszony wkład jest wkładem niepieniężnym w postaci komercjalizowanej własności intelektualnej,

  • b) wkład jest wnoszony do spółki kapitałowej,

  • c) wkład wnoszony jest przez podmiot komercjalizujący.

Zgodnie z art. 4 § 1 pkt 2 Kodeksu spółek handlowych spółką kapitałową jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna. Definicje „komercjalizowanej własności intelektualnej” oraz „podmiotu komercjalizującego” znajdują się w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 5a pkt 34 i 35, i tak:

  • przez komercjalizowaną własność intelektualną należy rozumieć:

    • a) patent, dodatkowe prawo ochronne na wynalazek, prawo ochronne na wzór użytkowy, prawo z rejestracji wzoru przemysłowego lub prawo z rejestracji topografii układu scalonego oraz prawo do uzyskania powyższych praw lub prawo z pierwszeństwa – określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 roku - Prawo własności przemysłowej,

    • b) autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego,

    • c) równowartość udokumentowanej wiedzy (informacji) nadającej się do wykorzystania w działalności przemysłowej, naukowej lub handlowej (know-how),

    • d) prawa do korzystania z praw lub wartości wymienionych w lit. a–c na podstawie umowy licencyjnej;

  • przez podmiot komercjalizujący należy rozumieć twórcę uprawnionego do praw lub wartości wymienionych w pkt 34 lit. a– c, a także zawarcia umowy licencyjnej, o której mowa w pkt 34 lit. d, jeżeli wnosi do spółki kapitałowej komercjalizowaną własność intelektualną.

Oznacza to, że udziałowcy spółki wnoszący do niej w zamian za objęcie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym spółki wkład niepieniężny w postaci własności intelektualnej (know-how) dotyczącej wytwarzania preparatu wykorzystywanego w medycynie, którego są właścicielami są podmiotem komercjalizującym. Jako wkład niepieniężny wnoszona jest własność intelektualna (know-how) dotycząca wytwarzania preparatu wykorzystywanego w medycynie, nadająca się do wykorzystania w działalności przemysłowej, naukowej lub handlowej. Powyższy wkład wnoszony jest do spółki z ograniczona odpowiedzialnością, czyli spółki kapitałowej. W analizowanej sytuacji zostały spełnione warunki określone w art. 17 ust. 1e ustawy o pdof. Tym samym zgodnie z dyspozycją normy prawnej zawartej w tym ustępie, nie ustala się przychodu od wartości wkładu niepieniężnego wniesionego do spółki z o.o.

Przykład 3

Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą postanowiła utworzyć wspólnie z dwiema osobami spółkę jawną. Jako udział wniosła do spółki wkład niepieniężnych w postaci środków transportu (dwóch samochodów ciężarowych o łącznej wartości 220.000 zł).

Pytanie

Czy wniesienie powyższego wkładu niepieniężnego do spółki spowoduje po stronie wspólnika powstanie obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych ?

Odpowiedź

W przypadku wniesienia aportem do spółki jawnej środków transportu, przychody z tytułu przeniesienia własności tych środków będą korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 50b ustawy o pdf. Zgodnie z jego treścią wolne od podatku dochodowego są przychody z tytułu przeniesienia własności składników majątku będących przedmiotem wkładu niepieniężnego (aportu) wnoszonych do spółki niebędącej osobą prawną, w tym wnoszonych do takiej spółki składników majątku otrzymanych przez podatnika w następstwie likwidacji spółki niebędącej osobą pr...

 

Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 12 papierowych oraz cyfrowych wydań magazynu"
  • Dostęp online do aktualnych i archiwalnych wydań czasopisma oraz dostęp do dodatkowych materiałów
  • Nielimitowane konsultacje
  • ...i wiele więcej!

Przypisy