Przekazanie dorosłemu dziecku gotówką środków pieniężnych a możliwość skorzystania z ulgi - nowa linia orzecznicza

ODPOWIEDŹ

Przepisy zawarte w ustawie o podatku od spadków i darowizn wskazują celem uniknięcia konieczności zapłaty podatku spełnienie trzech warunków:

1. pierwszy, to przekazanie darowizny, w ramach tzw. grupy zerowej, czyli wskazanej ustawowo najbliższej rodziny,

2. drugi - w przypadku darowizny środków pieniężnych przekazanie ich na rachunek bankowy, rachunek w SKOK lub przekazem pocztowym,

3. trzeci z kolei, to zgłoszenie darowizny w ciągu sześciu miesięcy do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Organy podatkowe stoją na stanowisku, że przekazanie środków pieniężnych musi odbyć się w ten sposób, że wpłaty na rachunek obdarowanego musi dokonać bezwzględnie darczyńca. Jednakże w coraz liczniejszych wyrokach WSA i NSA wskazuje, że interpretując ten przepis, należy odejść od wykładni literalnej przepisu i oprzeć się treści Konstytucji RP, wyroku Trybunału Konstytucyjnego i zastosować tzw. wykładnię celowościową, która umożliwi korzystanie z ulgi także w sytuacji, w której to obdarowany sam wpłaci środki pieniężne na swój rachunek bankowy.

UZASADNIENIE

Co do zasady przyjmuje się, że w materialnym jak i procesowym prawie podatkowym należy stosować w pierwszej kolejności wykładnię językową, a jeżeli ona nie da jednoznacznych rezultatów, należy bazować kolejno na wykładni systemowej oraz wykładni celowościowej. Wykładnia językowa polega na tym, że dokonujący wykładni przepisu powinien odczytać jego znaczenie zgodnie ze znaczeniem słów jakie przypisuje się im w języku polskim. Dopiero w sytuacji, w której wynik wykładni językowej nie daje jasnego rozstrzygnięcia (można dopatrzyć się różnych znaczeń przepisu), należy posłużyć się wykładnią systemową (wewnętrzną lub zewnętrzną), i dopiero na końcu wykładnią celowościową. Istotą z kolei wykładni celowościowej jest odniesienie się do celu jaki chciał osiągnąć ustawodawca wprowadzając dany przepis – w praktyce analizuje się uzasadnienie do projektu danej ustawy.

W przypadku dokonywania darowizn w gronie najbliższej rodziny ustawodawca wprowadził następujące warunki:

• aby darowizna korzystała ze zwolnienia konieczne jest dokonanie darowizny (w tym środków pieniężnych) pomiędzy następującymi członkami rodziny: małżonek, wstępni, zstępni, rodzeństwo, pasierb, ojczym oraz macocha (art.4a ust.1 u...