Opodatkowanie przychodów i dochodów z działalności w sektorze budowlanym

1. Opodatkowanie działalności budowlanej zryczałtowanym podatkiem od przychodów ewidencjonowanych

Główną zaletą wyboru takiej formy opodatkowania są niższe stawki podatkowe, jak również ograniczony zakres prowadzonej ewidencji podatkowej ograniczający się tylko do rejestracji kwoty uzyskanego przychodu.

Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą z zakresu budownictwa mogą opodatkować uzyskiwane przychody zryczałtowanym podatkiem od przychodów ewidencjonowanych według stawki 5,5%. Zgodnie bowiem z treścią art.12 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 5,5% w przypadku przychodów z działalności wytwórczej, robót budowlanych lub w zakresie przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton.

W przepisach podatkowych brak jest definicji usług budowlanych. Natomiast w samej ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w art. 4 ust. 1 pkt 1 zawarto definicję samej usługi. W myśl tego przepisu użyte w ustawie określenia oznaczają:

• działalność usługowa – pozarolniczą działalność gospodarczą, której przedmiotem są czynności zaliczone do usług zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. poz. 1293 i 1435 oraz z 2009 r. poz. 256 i 1753)2) wydanym na podstawie art. 40 ust.2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1068 oraz z 2017 r. poz. 60), z zastrzeżeniem pkt 2 i 3.

W rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 4 września 2015 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) wymieniony została Sekcja F - OBIEKTY BUDOWLANE I ROBOTY BUDOWLANE.

Sekcja ta obejmuje:

• budynki i pozostałe obiekty inżynierii lądowej oraz wodnej,

• roboty ogólnobudowlane i specjalistyczne w zakresie budownictwa i prac inżynierii lądowej i wodnej, takie jak: prace związane z budową nowych budynków, przebudową lub remontem istniejących budynków, włączając montaż budowli z elementów prefabrykowanych oraz konstrukcji o charakterze stałym lub tymczasowym.

Sekcja ta nie obejmuje:

• zarządzania projektami budowlanymi w zakresie obiektów inżynierii lądowej i wodnej, sklasyfikowanego w 71.1,

• wynajmu maszyn i urządzeń budowlanych bez operatora, sklasyfikowanego w 77.32,

• usług instalowania mechanicznych lub elektrycznych urządzeń do zamykania sejfów i skarbców, powiązane z późniejszym ich monitorowaniem, sklasyfikowanych w 80.20.10.0.

W sekcji tej wyróżnić możemy trzy działy:

1. dział 41 - „BUDYNKI I ROBOTY BUDOWLANE ZWIĄZANE ZE WZNOSZENIEM BUDYNKÓW” z podziałem na:

   • PKWiU 41.00.1 budynki mieszkalne,

   • PKWiU 41.00.2 budynki niemieszkalne,

   • PKWiU 41.00.3 roboty budowlane związane z wnoszeniem budynków mieszkalnych (prace związane z budową nowych budynków, przebudową lub remontem istniejących budynków)

   • PKWiU 41.00.4 - roboty budowlane związane z wnoszeniem budynków niemieszkalnych (prace związane z budową nowych budynków, przebudową lub remontem istniejących budynków)

2. dział 42 - „BUDOWLE I ROBOTY OGÓLNOBUDOWLANE ZWIĄZANE Z BUDOWĄ OBIEKTÓW INŻYNIERII LĄDOWEJ I WODNEJ” z podziałem na:

   • PKWiU 42.1 – kołowe i szynowe roboty ogólnobudowlane związane z budową dróg kołowych i szynowych,

   • PKWiU 42.2 – rurociągi, linie telekomunikacyjne i elektroenergetyczne, roboty ogólnobudowlane związane z budową rurociągów, linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych,

   • PKWiU 42.9 – pozostałe obiekty inżynierii lądowej i wodnej, roboty ogólnobudowlane związane z budową pozostałych obiektów inżynierii lądowej i wodnej.

3. dział 43 - „ROBOTY BUDOWLANE SPECJALISTYCZNE” z podziałem na:

   • PKWiU 43.1 – rozbiórka i przygotowanie terenu pod budowę,

   • PKWiU 43.2 – roboty związane z wykonywaniem instalacji elektrycznych, wodno – kanalizacyjnych i pozostałych instalacji budowlanych,

   • PKWiU 43.3 – roboty związane z wykonywaniem wykończeniowych robót budowlanych,

   • PKWiU 43.9 – roboty związane z wykonywaniem pozostałych specjalistycznych robót budowlanych

Z uwagi na brak definicji robót w ustawach podatkowych przedsiębiorca winien posługiwać się definicjami zawartymi w ustawie Prawo budowlane.

I tak, w myśl art. 3 pkt 7 niniejszej ustawy przez:

• roboty budowlane należy rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego;

• Budową jest wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego - pkt 6 w/w przepisu.

Pod pojęciem przebudowy należy rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; w przypadku dróg są dopuszczalne zmiany charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym zmiany granic pasa drogowego – pkt 7a w/w przepisu.

Remontem jest natomiast wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym – pkt 8 w/w przepisu.

Opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem usługi budowlanej z wykorzystaniem materiałów własnych i powierzonych.

Przykład 1

Firma budowlana wykonała usługę z wykorzystaniem własnych materiałów o wartości 12.500 zl (według cen zakupu). Za wykonaną usługę otrzymała według wyceny wynagrodzenie w kwocie 20.000 zł. Od otrzymanego przychodu należny zryczałtowany podatek wyniesie:

20.000 zł x 5,5% = 1.100 zł

Przykład 2

Firma budowlana wykonała usługę z wykorzystaniem materiałów własnych zleceniodawcy. Za wykonaną usługę otrzymała według wyceny wynagrodzenia w kwocie 20.000 zł. Od otrzymanego przychodu należny zryczałtowany podatek wyniesie 1.100 zł

Przy wykonaniu usługi budowlanej wykorzystany może zostać materiał wykonawcy lub materiał powierzony przez zleceniodawcę. Zależy to od ustaleń stron, w szczególności dostawa materiałów może następować na podstawie odrębnej umowy, zawartej między inwestorem a wykonawcą. Ma to szczególnie istotne znaczenie w przypadku ryczałtu, ponieważ tego rodzaju forma opodatkowania działalności nie pozwala na uwzględnienie przy obliczaniu należnego podatku jakichkolwiek kosztów. Przedsiębiorca, który realizując usługę budowlaną zakupił materiały budowlane, a następnie wykonał usługę, zapłaci podatek w wysokości 5,5% od uzyskanego przychodu bez pomniejszania go o wartość zakupionych materiałów.

Przychód z wykonania usługi budowlanej z wykorzystaniem materiału powierzonego może kwalifikowany być przez podatnika jako przychód opodatkowany według stawki 8,5% zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 3 lit f ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Według tego przepisu stawka zryczałtowanego podatku wynosi 8,5% w przypadku opodatkowania przychodów z działalności polegającej na wytwarzaniu przedmiotów (wyrobów) z materiału powierzonego przez zamawiającego.

Jednakże w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 8 stycznia 2016 r. sygn. ITPB1/4511-1125/15/MPŁ stwierdzono, iż w celu zbadania możliwości zastosowania opodatkowania w formie ryczałtu do przychodów uzyskanych z prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej konieczne jest każdorazowe przypisanie rodzaju wykonywanych czynności do określonego grupowania PKWiU. Przychody uzyskiwane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej - jeżeli działalność ta w istocie polega na wykonywaniu usług budowlanych - podlegają opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych w wysokości 5,5%. Stawka ta obowiązuje niezależnie od tego, czy usługi wykonywane są z materiałów własnych czy powierzonych.

Przykład 3

Przedsiębiorca otworzył w styczniu 2018 r. firmę, dla której wybrał formę opodatkowania podatkiem dochodowym ryczałtem ewidencjonowanym. Przedmiotem działalności jego firmy są przede wszystkim prace związane z budowaniem pieców kaflowych, kuchni kaflowych i kominków, czyli ogólnie mówiąc tzw. usługi zduńskie. Usługi przedsiębiorca będzie wykonywał przy użyciu materiału własnego bądź powierzonego przez klienta. Według przedsiębiorcy tego rodzaju usługi wymienione zostały w PKWiU pod symbolem 43.99.

PYTANIE

Jaką stawką zryczałtowanego podatku powinien opodatkować uzyskiwane przychody?

ODPOWIEDŹ

Wysokość stawek ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych została określona w art. 12 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. W myśl tego przepisu ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi:

• 8,5% w przypadku przychodów z działalności usługowej, w tym przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, z zastrzeżeniem pkt 1, 2, 4 i 5 oraz załącznika nr 2 do ustawy - art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. b) tej ustawy,

• 8,5% w przypadku opodatkowania przychodów z działalności polegającej na wytwarzaniu przedmiotów (wyrobów) z materiału powierzonego przez zamawiającego.

• 5,5% w przypadku przychodów z działalności wytwórczej, robót budowlanych lub w zakresie przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton (art. 12 ust. 1 pkt 4 lit. a) tej ustawy).

W rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 4 września 2015 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) Obiekty budowlane i Roboty budowlane zostały wymienione w sekcji F.

Stosownie do pkt 1 komunikatu...