Nagrody, vouchery - zasady opodatkowania

Co do zasady ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych uznał, iż wszelkiego rodzaju przychody otrzymane w wyniku wygranych w konkursach, grach i zakładach podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym.

I tak, w art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazał, że od dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 6, 6a i 68 – w wysokości 10% wygranej lub nagrody.

Na mocy jednak art. 21 ust. 1 pkt 68 w/w ustawy wolne od podatku dochodowego są wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług – jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 760 zł; zwolnienie od podatku nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług nie dotyczy nagród otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiących przychód z tej działalności.

Dla zastosowania powyższego zwolnienia niezbędne jest zatem aby:

• przychody dotyczyły wartości otrzymanych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja),

• przychody dotyczyły wartości otrzymanych w konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu,

• nagroda otrzymana przez klienta (konsumenta) była związana ze sprzedażą premiową,

• jednorazowa wartość nagród nie może przekroczyć kwoty 760 zł,

• nagroda z tytułu sprzedaży premiowej nie została otrzymana przez klienta (konsumenta) w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.

Przepisy podatkowe nie zawierają definicji sprzedaży premiowej. Jednakże organy podatkowe dokonując wykładni powyższych przepisów w interpretacjach podatkowych podejmują się zinterpretowania tego rodzaju sprzedaży. I tak, w interpretacji indywidualnej z dnia 30 maja 2012 r. sygn. IPPB2/415-208/12-2/AK Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, iż sprzedaż premiowa jest umową sprzedaży, zawartą między sprzedawcą a kupującym, połączoną jednak z przyznaniem przez sprzedającego premii kupującemu. Na skutek zawarcia tej umowy po stronie sprzedawcy powstaje obowiązek przeniesienia na kupującego własności rzeczy i wydania mu rzeczy, jak również wydania (przekazania) kupującemu premii, w związku z dokonanym przez niego zakupem, której wartość nie jest objęta ceną kupowanego towaru. Otrzymanie premii jest gwarantowane, albowiem przyznawane jest przez sprzedawcę kupującemu w zamian za to, że ten dokonał zakupu określonego towaru, na warunkach wskazanych przez sprzedającego (np. w określonej ilości, o określonej wartości, czy też określonego rodzaju towarów). Po stronie kupującego powstaje obowiązek zapłaty ceny sprzedaży oraz uprawnienie do otrzymania premii.

W innej interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 19 października 2015 r. sygn. IBPB-2-2/4511-498/15/NG dokonując interpretacji pojęcia sprzedaż premiowa, organ podatkowy dokonał odrębnego zdefiniowania pojęcia sprzedaży oraz premii. Według powyższej interpretacji z definicji słownikowej języka polskiego PWN wynika, że sprzedaż to „odstępowanie czegoś przez sprzedawcę na własność kupującemu za określoną sumę”. Ponadto umowa sprzedaży została zdefiniowana i uregulowana w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny

I tak, zgodnie z treścią art. 535 Kodeksu cywilnego, przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Sprzedaż jest zatem umową dwustronnie zobowiązującą, a skutkiem jej zawarcia jest zobowiązanie się sprzedawcy do przeniesienia własności rzeczy lub prawa na kupującego oraz zobowiązanie się kupującego do zapłacenia sprzedawcy umówionej ceny. Świadczenie jednej strony jest więc odpowiednikiem świadczenia drugiej strony. W takim ujęciu umowa sprzedaży ma charakter umowy wzajemnej. Świadczenia stron mają charakter ekwiwalentny, jednakże w znaczeniu subiektywnym. Z istoty swej umowa ma charakter odpłatny. Odpowiednikiem świadczenia sprzedawcy jest umówiona cena, a więc ustalona przez strony i wyrażona w pieniądzu wartość rzeczy lub prawa.

Natomiast jeśli chodzi o wykładnię terminu premia, to należy przez to rozumieć nagrodę za coś, dodatkowe wynagrodzenie za wykonanie czegoś (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, Warszawa, 2003). Innymi słowy pojęcie to służy dla określenia świadczenia, które otrzymuje ktoś, kto zachował się w sposób określony przez przyznającego premię. Przymiotnik „premiowy” należy zatem rozumieć jako odnoszący się do powyżej zdefiniowanej premii.

Ostatecznie również w tej interpretacji pojęcie sprzedaży premiowej jest tożsame z wykładnią tego pojęcia zawartego we wcześniej przytoczonej interpretacji.

WAŻNE: Dla zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust.1 pkt 68 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych niezbędne jest aby:

• przychody dotyczyły wartości otrzymanych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja),

• przychody dotyczyły wartości otrzymanych w konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu,

• nagroda otrzymana przez klienta (konsumenta) była związana ze sprzedażą premiową,

• jednorazowa wartość nagród nie może przekroczyć kwoty 760 zł,

• nagroda z tytułu sprzedaży premiowej nie została otrzymana przez klienta (konsumenta) w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidują również opodatkowanie nagród jako przychodów zaliczanych do innych źródeł. Zgodnie bowiem z treścią art. 20 ust. 1 ustawy o pdof za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności:

• kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,

• kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego,

• zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego,

• alimenty,

• stypendia,

• dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14,

• dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12–14 i art. 17.

Z powyższych uregulowań wynika zatem, że otrzymane nagrody w przedstawionych powyżej przypadkach, mogą być traktowane z punktu widzenia przepisów podatkowych dwojako:

• jako przychody opodatkowane na zasadach ogólnych według skali podatkowej, nie korzystając ze zwolnień w podatku dochodowym oraz

• jako przychody opodatkowane ryczałtowo według stawki 10% ze zwolnieniem od podatku dochodowego do wysokości 760 zł.

Przykład 1

Przedsiębiorca prowadzący sklep wprowadził program lojalnościowy, w ramach którego uczestnicy programu kupując wskazane produkty uzyskują punkty w postaci znaczków. Po zebraniu określonej ilości punktów uczestnik wymienia je na nagrodę lub nagrody z katalogu nagród. Są klienci, którzy w ramach tego programu mogą otrzymać dwie lub nawet trzy nagrody, których łączna wartość może przekroczyć kwotę 760 zł, ale wartość każdej z nich takiej kwoty nie przekracza.

Pytanie

Czy na przedsiębiorcy ciążyć będzie obowiązek pobrania podatku od wartości łącznej powyższych nagród, czy też dla opodatkowania należy brać pod uwagę oddzielnie wartość każdej z nich?

Odpowiedź

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 68 wartość nagród związanych ze sprzedażą premiową jest wolna od podatku dochodowego, pod warunkiem spełnienia przesłanek określonych w tym przepisie. Zastosowanie niniejszego zwolnienia będzie możliwe w przypadku gdy:

1. Otrzymana nagroda związana jest ze sprzedażą premiową,

2. Wartość jednorazowa tych nagród nie przekracza kwoty 760 zł,

3. Otrzymana nagroda z tytułu sprzedaży premiowej nie przysługuje osobie w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Mając na uwadze przytoczoną powyżej wykładnię pojęcia sprzedaży premiowej, będziemy mieli tu do czynienia właśnie z taką sprzedażą, bowiem dochodzi w niej do zawarcia umowy sprzedaży, a dokonany w ramach tej umowy zakup będzie premiowany nagrodą przyznaną na podstawie regulaminu dotyczącego powyższego programu. Jeżeli chodzi o wartość nagród to zwolnione z opodatkowania są nagrody, których jednorazowa wartość nie przekracza kwoty 760 zł. Zatem co w sytuacji gdy w ramach powyższego programu, klient otrzymał trzy nagrody np. pierwsza o wartości 320 zł, drugą o wartości 250 zł oraz trzecią o wartości 210 zł – łączna wartość nagród wyniesie 780 zł. W takim przypadku należy wziąć pod uwagę treść regulaminu sprzedaży premiowej. Jeżeli dla otrzymania każdej z nagród klient musi zebrać odpowiednią ilość punktów np. dla pierwszej 320 pkt, dla drugiej 250 pkt i dla trzeciej 210 pkt i każda z nagród po przekazaniu tych punktów organizatorowi uprawnia do odrębnego odbioru każdej z nich, to wartość nagród dla celów podatkowych będzie uwzględniania dla każdej nagrody oddzielnie. Natomiast jeżeli dla otrzymania tych trzech nagród, należy - zgodnie z regulaminem – zebrać łącznie 780 pkt to dla celów podatkowych należy wziąć łączną wartość tych nagród. Oznacza to, że wartość jednorazową w pierwszym przypadku należy rozumieć jako wartość każdej z nagród, natomiast w drugim przypadku wartość jednorazowa rozumiana winna być jako łączna wartość wszystkich trzech nagród.

Stanowisko w s...