Forma prawna nabycia oraz współwłasność środków trwałych a amortyzacja

ODPOWIEDŹ

Przeniesienie własności nieruchomości (budynek) wymaga bezwzględnie zachowania formy aktu notarialnego. Udokumentowanie transakcji umową sprzedaży czyni zbycie (nabycie) nieważnym. Zatem nie może dojść do przejścia własności, a jest to jeden z niezbędnych warunków do zaliczenia składnika majątku do ewidencji środków trwałych oraz rozpoczęcia jego amortyzacji.

UZASADNIENIE

Jak wskazuje ustawodawca w treści art.16a ust.1 u.p.d.o.p.: Amortyzacji podlegają …, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,

2. maszyny, urządzenia i środki transportu,

3. inne przedmioty - o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy … . Powyżej wskazane warunki mają zasadnicze znaczenie dla:

   • a) zaliczenia danego składnika majątku do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych oraz

   • b) możliwości amortyzowania, co daje określone korzyści po stronie płaconych zaliczek na podatek dochodowy oraz podatek należny za cały rok podatkowy.

Jednym z istotnych warunków możliwości amortyzowania składnika majątku jest posiadanie przez podmiot gospodarczy (podatnika CIT) prawa własności lub współwłasności. Warto w tym miejscu dodać, że warunek powyższy nie dotyczy sytuacji,

• a) dokonuje inwestycji w obcy środek trwały lub

• b) budynek i budowlę wznoszoną na cudzym gruncie oraz

• c) leasinguje składnik majątku w ramach umowy leasingu finansowego.

W przypadku ustalania wartości odpisów amortyzacyjnych istotne jest zdefiniowanie, czy podatnik posiada pełną własność czy też własność w częściach ułamkowych (art.16g ust.8 u.p.d.o.p.). „Pełna” własność występuje wtedy, gdy podatnik nabył składnik majątku samodzielnie. W takim przypadku wystąpi możliwość ustalenia wartości odpisów amortyzacyjnych o całej wartości początkowej środka trwałego. Natomiast w przypadku, gdy zakup został sfinansowany przez więcej niż jednego podatnika, to niezbędne jest określenie wartości początkowej adekwatnie do udziału danego poda...