Warunki skorzystania z ulgi mieszkaniowej

ODPOWIEDŹ

W takim przypadku syn nie będzie mógł skorzystać z ulgi mieszkaniowej, co wynika z faktu, iż relacja rodzinna w postaci wuj – siostrzeniec nie jest zaliczana do I grupy podatkowej w PSD. A tylko dla tej grupy ustawodawca przewidział możliwość łączenia darowizny i ulgi mieszkaniowej. Wystąpi tu zatem konieczność zapłaty podatku przez syna, adekwatnie jak dla grupy II w PSD. Natomiast, gdyby darowizna miała odbyć się w grupie pomiędzy: małżonek, zstępny, wstępny, rodzeństwo, pasierb, ojczym, macocha, to taka ulga by przysługiwała, przy czym to czy należałoby płacić podatek, zależne byłoby od powierzchni darowanego domu lub mieszkania.

UZASADNIENIE

Na wstępie należy zaznaczyć, że regulacja dotycząca ulgi mieszkaniowej ma charakter wysoce kazuistyczny (szczegółowy), dlatego też np. osoba obdarowana lub dziedzicząca mieszkanie lub dom jednorodzinny powinna wnikliwie przeanalizować zapisy art. 16 u.p.s.d., w którym to przedstawiono zasady tej ulgi.

W ust. 1 ustawodawca wskazał, że w przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie:

• w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego, darowizny lub polecenia darczyńcy przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej,

• w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do II grupy podatkowej,

• w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, które sprawowały opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza

- nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

Analizując powyższy przepis należy zwrócić uwagę na następujące fakty. Otóż ustawodawca podzielił osoby, które dziedziczą lub są obdarowane na trzy grupy – wedle grup podatkowych w tym podatku: I, II i III. I tylko w przypadku osób, które można zaliczyć do grupy I możliwe jest wystąpienie darowizny mieszkania lub domu jednorodzinnego. Osoby mieszczące się w dwóch pozostałych grupach mogą stosować ulgę mieszkaniową zasadniczo przy spadkobraniu (różnego typu). Ponadto dla osób, które zaliczyć można do grupy III, czyli w praktyce osoby w ogóle nie spokrewnione ze spadkodawcą lub o pokrewieństwie bardzo odległym, aby korzystać z ulgi muszą spełnić warunek opieki nad spadkodawcą. W powyższe regulacje nie wpisuje się darowizna dokonana w ramach tzw. grupy zerowej w PSD. Są to dla przypomnienia: małżonek, zstępny, wstępny, rodzeństwo, pasierb, ojczym, macocha. Osoby te nie muszą korzystać z ulgi mieszkaniowej, gdyż w przypadku darowizny i dziedziczenia wykazują mieszkanie lub dom jednorodzinny w informacji SD-Z2.

Przykład 1

Tata podarował córce dom jednorodzinny o powierzchni 200 m2. Nie ma tu mowy o stosowaniu ulgi mieszkaniowej, gdyż darowizna pomiędzy ojcem a dzieckiem korzysta z ogólnego zwolnienia w PSD.

Przykład 2

Teść podarował synowej dom jednorodzinny o powierzchni 200 m2. Teść jako darczyńca i synowa jako obdarowana nie należą do grupy zerowej lecz pierwszej grupy podatkowej, co będzie powodować już konieczność zapłacenia podatku od spadków i darowizn, przy czym synowa może skorzystać z ulgi w postaci pomniejszenia powierzchni darowanego domu o 110 m2. Opodatkowaniu podlegać będzie zatem tylko 90 m2 (200 – 110).

Przykład 3

Wuj podarował siostr...